माझ्या आयुष्यातील पहिला मोबाईल....

 'चलते चलते किस्मत चमके' असं शिर्षक गीत असलेली चेरी ब्लॉसम नावाच्या बुटपॉलीशची जाहीरात दूरदर्शनवर लागत असे. या जाहीरातीच्या शिर्षक गीताचा विधीलिखीत अर्थ समजावा अशी एक घटना माझ्या आयुष्यात नियतीने घडवून आणली. सन १९९६च्या मे महिन्यात मी वाचनालयाच्या पुस्तक खरेदीसाठी चर्नीरोडला गेलो होतो. चर्नीरोड स्थानकावर उतरून 'स्टुडंट एजन्सी' नावाच्या पुस्तक विक्रेत्याकडे निघालो. मला कॉलेजची काही पुस्तक विकत घ्यायची होती कारण काही विद्यार्थ्यांनी कॉलेजच्या पुस्तकांची मागणी केली होती. पुस्तक विक्रेत्याकडे जाऊन पुस्तकांची यादी दिली. त्यांनी यादी तर घेतली परंतु त्यांची जेवणाची वेळ झालेली असल्यामुळे त्यांनी मला थोड्यावेळाने यायला सांगितले. दुपारची वेळ असल्याने मलाही भूक लागली होती. तिकडून बाहेर पडलो. उडुपी हॉटेलच्या शोधात बाजूच्या पदपथावरून चालायला लागलो. 

पदपथावरून चालत असताना माझं लक्ष माझ्यापुढे चालणाऱ्या व्यक्तीकडे गेले. त्या व्यक्तीने काळ्या रंगाचा ब्लेझर घातला होता. स्थूलप्रकृतीमान असलेली ती व्यक्ती दिसायला खुप श्रीमंत वाटत होती. त्या धनवानाच्या एका हातात ब्रिफकेस होती तर दुसऱ्या हातात एक यंत्र होतं. जसं चित्रपटात दाखवतात तसं वॉकिटॉकी सारखे ते यंत्र दिसत होते. असे यंत्र जास्त करून पोलीस वापरतात. ते यंत्र कानाला लावून तो श्रीमंत माणूस चालता चालता कोणाशी तरी इंग्रजीमध्ये बोलत होता. मी त्याच्या मागूनच चालत होतो. तो काय बोलत आहे ते समजत नव्हते. चालताना कोणी बरोबर नसताना सुद्धा त्या व्यक्तीला बोलताना बघून मला खूप आश्चर्य वाटत होते. हा माणूस स्वतःशीच बोलत आहे का? जर नाही तर मग कोणाशी बोलत आहे? दुसर्‍या व्यक्तीबरोबर हा कसे काय बोलत आहे? त्याच्या हातात जे आहे ते काय आहे? असे अनेक कुतूहलपुर्ण प्रश्नार्थक विचार माझ्या मनात येत होते. तसेच पदपथावरून जाणारी येणारी माणसे सुद्धा त्याच कुतूहलाने त्या व्यक्तीकडे पाहत होती. काही पावले चालल्यावर बाजूला एक उडुपी हॉटेल दिसले. मी हॉटेलात शिरलो आणि तो माणूस बोलत बोलत पुढे निघून गेला. उडप्याच्या इडली सांबाराचा आस्वाद घेऊन मी परत पुस्तक विक्रेत्याकडे गेलो. त्यांनी मला हवी असलेली पुस्तके काढून ठेवली होती. त्यांना पैसे देऊन तडक डोंबिवलीला निघालो. परंतु ट्रेनमध्ये मला डोळ्यासमोर सारखा तो माणूस दिसत होता. त्याच्या 'हातात काय होते?' हाच विचार सारखा माझ्या मनात घोळत होता. डोंबिवलीला आल्यावर जेव्हा माझ्या मित्रांना मी ही गोष्ट सांगितली तेव्हा कळले की तो भ्रमणध्वनी (मोबाईल) होता व त्या भ्रमणध्वनीवरून (मोबाईलवरून) आपण कोणाशीही, कधीही, कुठेही बोलु शकतो. आयुष्यात पहिल्यांदाच कोणाला तरी मोबाईलवरून बोलताना मी पाहिले होते. एक ना एक दिवस माझ्या हातात सुद्धा भ्रमणध्वनी (मोबाईल) असेल असा मी त्यावेळी वज्रनिर्धार केला. 

पुढे सन १९९८ च्या एप्रिलमध्ये जेव्हा मी जपान लाईफ जॉईन केलं तेव्हा मी माझ्या जवळच्या मित्रांना आणि नातेवाईकांना ठाण्याला कंपनीच्या कार्यालयात घेऊन जायला लागलो. त्यातील काहीजण माझ्या व्यवसायात सहभागी (जॉईन) झाले. कालांतराने माझी जशी टीम वाढायला लागली तसे माझे उत्पन्नही वाढू लागले. दरम्यान माझा मित्र दिनेश पै हा कारवारहून काही दिवसांसाठी त्याच्या कामा निमित्ताने डोंबिवलीला आला होता. एके दिवशी रात्री वाचनालय बंद झाल्यावर त्याला भेटायला गेलो. गप्पा मारता मारता त्याने त्याच्याकडील दोन छोट्याश्या चिप दाखवल्या आणि तो म्हणाला की याला 'सिमकार्ड' म्हणतात. हे भ्रमणध्वनीमध्ये (मोबाइलमध्ये) टाकले की आपण आपल्याकडे दूरध्वनी क्रमांकाची नोंद असलेल्या व्यक्तीशी बोलु शकतो. त्यातील एक सिमकार्ड मुंबईचे आणि एक सिमकार्ड बेंगळुरूचे होते. मला ते छोटेसे सिमकार्ड बघून खूप आश्चर्य वाटले होते. एवढ्याश्या चिपमध्ये एवढे दूरध्वनी क्रमांक कसे काय असू शकतात?आणि ते मोबाईलमध्ये टाकले की आपण लोकांशी कसे काय बोलु शकतो? वगैरे विचार मनात येऊन मला त्या सर्व गोष्टींचे त्यावेळी खूप नवल वाटत असे. जग बदलत आहे तेव्हा आपण सुद्धा बदलले पाहिजे व त्यासाठी नवीन गोष्टींचा स्वीकार केला पाहिजे जेणेकरून आपण सुद्धा व्यवसायिक यश मिळवु शकतो याची मला जाणीव झाली. 

जपान लाईफमध्ये माझी टीम वाढत होती. माझ्याकडे घरी ०२५१-४३२७६३ हा दूरध्वनी क्रमांक असलेला लँडलाईन फोन होता. मी रात्री घरी आल्यावर घरातील लँडलाईन दूरध्वनीवरून माझ्या टीममधल्या सभासदांशी उद्याच्या कामाच्या पुर्वतयारीसाठी संपर्क करायचो. परंतु ट्रेनमध्ये असताना व कार्यालयात गेल्यावर मला त्यापैकी कोणाशीच संपर्क साधता येत नव्हता. कार्यालयातील बर्‍याच लोकांकडे एक तर मोबाईल किंवा पेजर असायचे. पेजरमधून फक्त संदेश (मेसेज) पाठवता येत असे. परंतु बोलता मात्र येत नसे. पेजर स्वस्त होते तर मोबाईल खूप महाग होते. मोबाईलचे महिन्याचे बिल सुद्धा खूप येत असे हे मी ऐकले होते. सर्वांशी झटपट संपर्क करता यावा यासाठी मी मोबाईल घ्यायचे ठरवले. 

त्याकाळी बाजारात नोकिया, सोनी आणि मोटोरोला कंपनीचे मोबाईल प्रचलित होते. नोकिया आणि सोनी कंपनीचे मोबाईल खूप महाग होते. मोटोरोला कंपनीचे त्यामनाने स्वस्त होते. फक्त ते मोबाईल आकाराने सोनी किंवा नोकियापेक्षा थोडे मोठे होते. मला मोबाईलच्या आकाराने काही फरक पडणार नव्हता. मला लोकांच्या संपर्कात राहण्यासाठी मोबाईलची गरज होती. मग मोटोरोला कंपनीचा हँड सेट घ्यायचे ठरवले. आता मोबाईल कार्यरत करण्यासाठी त्यामध्ये सिमकार्ड टाकायची गरज होती. त्याकाळी ऑरेंज आणि बीपीएल कंपनीची सिमकार्डे बाजारात उपलब्ध होती. दोन्ही सिमकार्डमध्ये इनकमिंग आणि आऊट गोईंग कॉल या दोन्ही वेळेला पैसे मोजावे लागायचे. बीपीएल स्वस्त होते तर ऑरेंजची सर्विस चांगली होती पण ते खूप महाग होते. बीपीएलचे सिमकार्ड घ्यायचे ठरवले. इनकमिंग म्हणजे माझ्या मोबाईल क्रमांकावर जर कोणी कॉल केला तर मला दोन रुपये प्रति मिनिटाला भरायला लागायचे आणि आऊट गोईंग म्हणजे मी कोणाला कॉल केला तर सहा रुपये प्रति मिनिट मला भरायला लागायचे. दर महिन्याला बिल यायचे. ठरलेल्या तारखेला बिल भरले नाही की मोबाईल आपोआप बंद पडायचा. काही लोकं जास्त बिल झाले की पैसे भरायचे नाहीत. मग तो नंबर बंद करून दुसरा नंबर घ्यायचे. 

मोटोरोला मोबाईल

बर्‍याच लोकांशी चर्चा व चौकशी करून शेवटी ठाण्यातील एका दुकानातून रूपये १२०००/- किंमतीचा मोटोरोला कंपनीचा मोबाईल विकत घेतला. सिमकार्ड विना मोबाईल चालू करता येणार नव्हता. मोबाईल घरी आणून सुमनला दाखविला. तिला मोबाईल पाहून खूप आनंद झाला. सुमनने प्रथमच मोबाईल हातात धरला होता. सिमकार्डसाठी आवश्यक कागदपत्रे दिली होती. चार दिवसांनी बीपीएल कंपनीचे सिमकार्ड मिळाले. 

हा माझ्या आयुष्यातील पहिला मोबाईल होता त्यामुळे मी तो खूप जपून वापरायचो. त्या मोबाईलमुळे माझा व्यवसाय सुद्धा वाढत होता. त्या मोबाईलमध्ये बर्‍याच लोकांचे नंबर सेव्ह करून ठेवले होते. त्यामुळे आता जास्तीत जास्त लोकांच्या संपर्कात राहणे मला शक्य झाले होते. मोबाईलमुळे मी जपान लाईफच्या सभासदां प्रमाणेच वाचनालय, एल.आय.सी. पॉलिसीधारक अश्या सर्वांच्या संपर्कात राहू शकत होतो. सन १९९८च्या सप्टेंबर महिन्यात आमच्या जपान लाईफ कंपनीचा अंधेरी येथे खूप मोठा इव्हेंट होता. त्यासाठी आम्ही चांगली तयारी केली होती. त्यावेळी मोबाईलचा चांगला उपयोग झाला. त्या एका महिन्याचे मोबाईलचे बिल रूपये १२,५००/- इतके आले होते. असे असूनही ते बील वेळेवर भरण्या इतके माझे नशीब चमकू लागले होते. समय के साथ साथ चालल्यामुळे 'चलते चलते किस्मत चमके' या जाहीरातीतील शिर्षक गीताचा मला थोडा थोडा उलगडा होऊ लागला होता...